رابرلاینینگ

تجهیزات و قطعات صنعتی به کار رفته در فرایندهای صنعتی همواره در معرض تخریب و خوردگی ناشی از سیال فرایندی می باشد. صنعتگران همواره به دنبال راه هایی جهت کاهش این تخریب ها و به طبع آن کاهش هزسنه، افزایش راندمان و افزایش سرعت تولید بوده اند. یکی از روش های محافظت از قطعات و تجهیزات صنعتی، رابرلاینینگ می باشد که در آن با اعمال لاستیک صنعتی به صورت ورقه های مناسب بر رو یا داخل تجهیز(سطح تماس با مواد فرایندی) از این آسیب ها جلوگیری به عمل می آید. جنس این لاستیک متناسب با مواد فرایندی متغیر می باشد. (ضد سایش، ضد اسید، ضد روغن، عایق الکتریکی و …). مجتمع فناوران صنعت بردسیر با بهره گیری از پرسنل و تجهیزات تخصصی رابرلاینینگ، قابلیت رابرلاینینگ تمامی قطعات و مخازن صنعتی (به روش پخت گرم و سرد) در انواع سایز ها و شکل ها را دارا می باشد.

حفاظت از تجهیزات برای اطمینان از ایمنی و در عین حال صرفه جویی در هزینه‌های تعمیر و تعویض ضروری است. یکی از راه‌های محبوب برای حفاظت از مخازن، تجهیزات، لوله‌ها و… استفاده از رابرلاینینگ است. لاستیک یک ماده محبوب صنعتی است زیرا می‌تواند در برابر سایش و مواد خورنده مقاومت کند که آن را تبدیل به گزینه‌ای عالی برای استفاده به عنوان آستر و محافظ می‌کند.

رابر لاینینگ (rubber lining) یا پوشش لاستیکی چیست؟

رابرلاینینگ یا پوشش پلاستیکی نوعی لاستیک صنعتی و ماده‌ای پلیمیری الاستیک سخت است که برای پوشش بیرونی یا داخلی محفظه‌هایی مانند مخازن، لوله‌ها و… استفاده می‌شود تا این نوع قطعات لاستیکی تجهیزات را در برابر مواد خورنده و سایش محافظت کنند و عمر آنها بیشتر شود.

خواص رابرلاینینگ

لاستیک از سال 1929 میلادی در صنعت استفاده شده است. زمانی که متخصصان صنعت متوجه شدند که برای محافظت از مخازن ذخیره سازی فولاد و بتن عالی است. پوشش‌های لاستیکی در صنعت‌های مختلفی مانند معدن، بخش‌های شیمیایی، کود، داروسازی، فولاد، حمل و نقل و… استفاده می‌شود.

از موارد زیر میتوان به عنوان خواص رابرلاینینگ نام برد:

تغییر در شکل و اندازه
قابلیت میرایی آن که از ضربه، انفجار و لرزش جلوگیری می‌کند.
انعطاف پذیری و کشش آن، که آن را به یک درزگیر عالی تبدیل می‌کند.
مقاومت در برابر سایش
عایق حرارتی
قابلیت اتصال به سطوح فلزی با چسب مناسب

کاربرد رابر لاینینگ

رابر لاینینگ برای افزایش عمر تجهیزات استفاده می‌شود. در ساخت رابرلاینینگ یا آستر لاستیکی از پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌ها استفاده می‌شود و آسترهایی در ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود تا در شرایط مختلف صنعتی کاربرد داشته باشد. از موارد مختلف کاربرد آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مخازن اسید
مخازن مواد شیمیایی
مخازن تصفیه آب
تانکر‌های کامیون
مخازن آب
مخازن مواد اشتعال زا
لوله های انتقال
لوله‌های دوغاب

رابر لاینینگ مخازن آب

رابرلاینینگ مخازن آب با آسترهای سفارشی از لاستیک بوتیل یا EPDM ساخته شده می شوند. هر دوی این مواد غشاهای مصنوعی انعطاف پذیر هستند و برای پوشش مخازن آب ایده آل هستند و خواص مشابهی دارند. لاستیک بوتیل و EPDM یک سطح کاملا ضد آب ایجاد می کنند و با ساختار مولکولی که دارند، در برابر انتقال مایعات یا بخار بسیار مقاوم هستند.

از آنجایی که هم لاستیک بوتیل و هم EPDM هیچ نرم کننده یا افزودنی ندارند که می توانند در طول زمان تبخیر یا شسته شوند، خواص مقاومت در برابر هوازدگی این دو ماده بسیار عالی است، با وجود قرار گرفتن در معرض نور خورشید، اشعه ماوراء بنفش و ازن، استحکام و کشش تقریباً طی سالیان متمادی بدون تغییر باقی می ماند.

رابر لاینینگ مخازن اسید

برای محافظت از قطعات و مخازن از مواد شیمیایی مانند اسید باید از رابرلاینینگ مقاوم در برابر این مواد استفاده کرد. یکی از این مواد هیدروکلریک اسید است که در کاربرد و غلظتهای مختلف در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. برای این نوع اسید معمولا از رابرلاینینگ نرم و طبیعی استفاده می کنند. اگر این اسید رقیق باشد یعنی غلظت آن کمتر از 30 درصد باشد، باید از پوششی استفاده کرد که قوی باشد و بتواند از مخازن در برابر آب هم محافظت کند.

انواع رابر لاینینگ

هر دو نوع لاستیک طبیعی و مصنوعی برای ساخت انواع مختلف پوشش لاستیکی استفاده می‌شود. نوع لاستیک به هدف و کاربرد رابرلاینینگ بستگی دارد.

رابرلاینینگ نرم طبیعی

آسترهای لاستیکی نرم طبیعی معمولاً از انواع مختلفی از لاستیک پلی نرم ساخته می‌شوند. این نوع لاستیک ها دارای ویژگی‌هایی مانند سختی کم، انعطاف پذیری بالا و خاصیت ارتجاعی بالا هستند. آنها آسترهایی مقاوم در برابر سایش، که قادر به جذب و دفع نیروهای ساینده هستند. این نوع رابرلاینینگ برای پوشش مخازن دوغاب (slurry) ، پوشش لوله، پوشش پمپ و… مناسب هستند. از رابر لاینینگ نرم برای مخازن اسید رقیق، مقاوم سازی در برابر اسد هیدروکلریک و محلول های سولفوریک نیز استفاده می‌کنند.

رابرلاینینگ سخت

رابرلاینینگ های سخت معمولاً از انواع مختلف لاستیک پلی سخت ساخته می‌شوند. آ‌نها پوشش‌های لاستیکی مقاوم در برابر موادشیمیایی با انعطاف پذیری خوب و مقاومت بالایی در برابر ضربه دارند. برخی از آنها آسترهای لاستیکی مبتنی بر گرافیت هستند که دارای مقاومت شیمیایی عالی در دماهای بالا دارند و برخی دیگر آستر لاستیکی ولکانیزه هستند و در محفظه‌هایی که با بخار آب قابل پخت نیستند، استفاده می‌شوند. این نوع از رابرلاینینگ ها برای مخازن ذخیره‌سازی، رآکتورها، کارخانه‌هایی که از غشای یونی استفاده می‌کنند، لوله ها در دمای عملیاتی بالا و… مناسب هستند.

رابرلاینینگ مصنوعی

انواع مختلفی از لاستیک مصنوعی مانند کلپرن، بوتیل، هیپالون برای ساخت رابر لاینینگ استفاده می‌شود.

کلپرن (Choperne)

این نوع از آسترهای لاستیکی معمولاً از لاستیک پلی‌پرن ساخته ‌می‌شوند که مقاومت خوبی در برابر هوا و ترک خوردگی دارند. آنها همچنین مقاومت خوبی در برابر روغن، اسید و سایش دارند. رابرلاینینگ های کلپرن برای کارخانه‌های نمک‌زدایی، لوله کشی آب دریا، اتصالات آب، کشتی‌ها و… مناسب هستند.

بویتل (Butyl)

پوشش لاستیکی بوتیل مقاومت شیمیایی خیلی خوبی در برابر دماهای بالا دارد. این رابرلاینینگ ها به دلیل نفوذپذیری کم بخار، بسیار بادوام هستند. به همین دلیل این آستر ها برای استفاده در کارخانه اسید، ذخیره سازی هیپوکلیرید و حمل و نقل مناسب هستند.

کلرو بوتیل (Chlorobutyl)

آسترهای لاستیکی کلرو بوتیل ساخته شده از کلروبوتیل دارای خواصی مشابه روکش لاستیکی بوتیل هستند اما استفاده از آنها راحت تر است. دارای مقاومت حرارتی تا 90 درجه سلسیوس هستند. این آسترها تحت تأثیر هوای سرد یا تغییرات سریع دما قرار نمی گیرند.

پوشش لاستیکی هیپالون (Hypalon)

این نوع روکش‌های لاستیکی بر پایه لاستیک پلی اتیلن کلرو سولفاناته ساخته شده‌اند که مقاومت شیمیایی فوق‌العاده‌ای در برابر اسیدهای اکسید کننده در غلظت‌های بالا دارند. رابرلاینینگ های هیپالون به صورت پیش ولکانیزه نیز موجود است. آنها برای استفاده در مخازن، لوله های اسید با غلظت بالا و خدمات هیپوکلریت مناسب هستند.

رابرلانینگ EPDM

لاستیک EPDM دارای استحکام کششی بالا همراه با مقاومت عالی در برابر سوراخ شدن، اشعه ماوراء بنفش، هوازدگی و حمله میکروبی است. از آنجایی که این ماده بسیار انعطاف پذیر با ضریب انبساط و انقباض حرارتی پایین است، پوشش EPDM را می توان در طیف وسیعی از دماها و شرایط استفاده کرد. این ویژگی های لاستیک EPDM نه تنها آن را برای آسترها بلکه برای پوشش لاستیکی نیز مناسب می کند. از آنها برای انواع پوشش حوضچه ها مانند حوض های تزئینی، حوضچه های آبیاری و همچنین سایر آبنماها مانند دریاچه ها و نهرها، کانال ها و مخازن و غیره مناسب هستند.

رابرلاینینگ مخازن

با پوشش لاستیکی مناسب، مخازن یا لوله ها را می‌توان در برابر شرایط ساینده و خورنده مقاوم کرد. ترکیبات لاستیکی برای مقاومت شیمیایی طراحی شده‌اند تا از مخازن در برابر انواع اسید و عوامل اکسیدکننده محافظت کنند. رابرلاینینگ مخازن در برابر خوردگی برای محافظت از مخازن ذخیره سازی در صنعت تصفیه آب ضروری هستند.

مزایای رابرلاینینگ

استفاده از این آسترها مزایای متنوعی در صنعت دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.

مزایای اقتصادی

یکی از مزایای آستر رابر لاینینگ، امکان تعویض آسترهای قدیمی در پایان عمر آنها و جایگزینی با یک آستر لاستیکی جدید است. بسته به شرایط می‌توان آن را در محل به تعویض کرد یا به کارخانه منتقل کرد. قابلیت تعویض رابرلانینگ مزایای بسیاری دارد، از جمله اجتناب از هزینه و زمان مورد نیاز برای ساخت و یا خرید یک قطعه جدید، یا تعطیلی کارخانه یا و زیرساخت ها برای نصب یک قطعه جدید و یا صرفه جویی در هزینه هایی مانند حمل و نقل میتواند کمک بزرگی به صنعت بکند.

مزایای عملیاتی

مزایای اصلی روکش لاستیکی مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی خورنده و ساینده است. به عنوان مثال اسیدها، مواد قلیایی، آب‌های شور، دوغاب‌ها، ماسه، سنگ‌های خوردشده و… . علاوه بر این رابرلاینینگ ها مزایای دیگری از جمله کاهش لرزش، عایق الکتریکی و حرارتی و محافظت از محصول ارائه می‌دهند.

چسب رابرلاینینگ

عمر آستر لاستیکی تا حد زیادی به چسبندگی مداوم روکش لاستیکی به زیرلایه فلزی بستگی دارد. چسب های لاستیکی مواد چسبنده خاصی هستند که برای چسباندن فلز به فلز یا چسباندن لاستیک به فلز استفاده می شوند. از آنجایی که کاربرد آن کمی با سایر چسب ها متفاوت است، از افزودنی ها و مواد شیمیایی ویژه ای برای افزایش شدت چسبندگی و همچنین به اندازه کافی بادوام برای مقاومت در برابر دماهای بسیار گرم یا سرد تشکیل شده است. فلزاتی مانند آلومینیوم، فولاد، مس و غیره از چسب های لاستیکی به عنوان عامل اتصال برای اهداف چسباندن استفاده می کنند.

چسب سیانواکریلات

سیانواکریلات، چسب خوبی برای رابرلاینینگ است، زیرا برای بسیاری از بسترها یک چسب عالی است. چسب سیانواکریلات یک رزین اکریلیک است که ماده اصلی آن، سیانواکریلات، یک مونومر اکریلیک است که پس از عمل آوری به حالت پلاستیکی تبدیل می شود. در حالی که برای اجرا نیاز به وجود رطوبت دارد، پیوند تقریباً فوراً بسیار قوی و سفت می شود.

چسب سیلیکونی

به لطف فناوری الاستومری، چسب‌های مبتنی بر سیلیکون را می‌توان برای چسباندن لاستیک سیلیکونی در کاربردهای مختلف از خانه گرفته تا حمل‌ونقل و فضای بیرونی مهندسی کرد. چسب های مبتنی بر سیلیکون حتی پس از عمل آوری می توانند بسیار انعطاف پذیر باشند و در برابر دمای بسیار بالا مقاومت می کنند و در برابر مواد شیمیایی و رطوبت مقاومت می کنند. فرمول های مختلف بسته به نیاز شما حتی می توانند عایق یا رسانایی الکتریکی را ارائه دهند.

آماده سازی اجرای رابر لاینینگ

مراحل آماده سازی رابرلاینینگ شامل موارد زیر می شود:

آماده سازی سطح پایه
آماده سازی ورق های لاستیکی
کاربرد ورق های لاستیکی روی سطح فلز
فرآیند ولکانیزاسیون
فرآیند تست و بازرسی

آماده سازی سطح پایه

این فرآیند بسیار مهم برای پوشش لاستیکی است. لازم به ذکر است اولین چیزی که برای آماده سازی سطح فلز لازم است این است که سطح فلز عاری از رنگ، روغن، زنگ زدگی، گرد و غبار و غیره باشد. این کار با استفاده از ساچمه پاشی انجام می شود. هنگامی که سطح تمیز می شود، چسب یا چسب درزگیر بر روی سطح اعمال می شود. در فرآیند چسبندگی، دو یا سه لایه لازم است تا این کار تمام شود، زیرا چسبندگی فرآیند مهمی برای پوشش لاستیکی است.

آماده سازی ورق های لاستیکی

ترکیب لاستیک مصنوعی که تولید می شود مطابق با شرایط شیمیایی و سایر شرایط فرآیند است. ورق های لاستیکی بر روی دستگاه غلتک ساخته می شوند. به همین دلیل این ورق ها ضخامت های مختلفی دارند. برای ضخامت های بیشتر معمولا از دو یا چند لایه استفاده می‌کنند.

کاربرد ورق های لاستیکی

ورقه‌های لاستیکی بر روی سطحی که از چسب پوشیده شده، اجرا می‌شوند. این کار با دست یا غلتک های فلزی انجام می‌شود. در حین انجام این کار، باید مراقب بود که هوا بین سطح فلز و ورق لاستیکی محبوس نشود.

ولکانیزسیون

در بیشتر موارد، ولکانیزیسیون در فرآیند پخت با فشار زیاد و دمای بالا انجام می‌شود. دما و فشار به ترکیب لاستیک و ضخامت آن بستگی دارد. برای تجهیزات بزرگی که عملیات رابرلاینینگ باید در محل انجام شود، وولکانش با بخار مسقیم و دمای بالا صورت می‌گیرد.

آزمایش و بررسی

آزمایش هایی قبل و بعد از عمل وولکانش بر روی این محصولات انجام می شود تا از صحت آنها اطمینان حاصل گردد، زیرا هر خطایی می‌تواند باعث خرابی تجهیزات شود. سپس بازرسی برای چک کردن اتصالات و برامدگی ها انجام می‌شود. آزمون جرقه با ولتاژ بالا نیز برای بررسی آسیب های مکانیکی، برامدگی‌ها، سوراخ‌ها و… انجام می‌شود.

صنعت	کاربرد	مواد سازنده
معادن، استخراج معادن و مصالح	کاربرد	آسترهای لاستیکی مقاوم در برابر سایش برای لوله های لاستیکی، کارخانه شستشوی شن و ماسه، قیف ها، ناودان ها، سیکلون ها، جداکننده ها، ترومل ها و غیره. همچنین صفحات سایش لاستیکی با پشتی فولادی، و غلتک های نوار نقاله با روکش لاستیکی.	لاستیک نرم طبیعی مقاوم در برابر سایش، محدوده سختی 40 تا 70 درجه. IRHD.
تصفیه آب و پساب	پوشش های لاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی برای مخازن لاستیکی، لوله ها، مخازن مواد شیمیایی، شیرها، پمپ ها، دبی سنج ها و غیره.	لاستیک آبنیت طبیعی یا سخت نرم، EPDM، بوتیل، نئوپرن و هیپالون. مواد فهرست شده WRAS برای آب آشامیدنی موجود است.
مواد شیمیایی و دارویی	رابر لاینینگ مقاوم در برابر مواد شیمیایی برای مخازن با روکش لاستیکی، مخازن فرآیند، لوله ها، شیرها، پمپ ها، فیلترها، میکسرها و همزن ها، سانتریفیوژها، محفظه های فن و پروانه ها و غیره.	لاستیک بوتیل، لاستیک آبنیت سخت، لاستیک طبیعی نرم، نئوپرن و هیپالون بسته به دمای کار و کاربرد.
پرداخت و آبکاری فلز	پوشش های لاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی برای مخازن آبکاری با روکش لاستیکی، مخازن آنودایز، مخازن ترشی، فیلترها، لوله ها و مخازن پساب. همچنین از آسترهای لاستیکی مقاوم برای ماشین‌های تکمیل ارتعاشی با روکش لاستیکی، اتاق‌ها و کابینت‌های شات بلاست و دستگاه‌های بازیابی شات استفاده کنید.	لاستیک آبنیت سخت برای کارخانه آبکاری. لاستیک نرم طبیعی مقاوم در برابر سایش برای ماشین‌های تکمیل ارتعاشی و لاستیک مقاوم در برابر سایش برای تجهیزات شات بلاست.
مواد غذایی و آشامیدنی	آسترهای لاستیکی با کیفیت مواد غذایی برای قیف های لاستیکی، لوله ها، ظروف فرآیند، تابه های پوشش، لوله ها، میکسرها، همزن ها و غیره.	لاستیک های طبیعی؛ نئوپرن و آبنیت با کیفیت مناسب مواد غذایی
انتقال مواد	پوشش های لاستیکی محافظ برای چنگک ها، قلاب ها، گیره ها و چنگال های بالابر مقاوم برای قیف‌ها، ناودان‌ها، جداکننده‌ها، سطل‌های ذخیره‌سازی برای غلتک‌های نقاله و غیره.	به طور کلی لاستیک طبیعی نرم برای محافظت از محصول، مقاومت در برابر سایش و کاهش نویز. سایر مواد پوشش لاستیکی برای مقاومت شیمیایی و پوشش غلتکی.
صنایع بازیافتی	برای لوله‌ها، مجراها، لوله‌ها و قیف‌ها از روکش‌های لاستیکی مقاوم استفاده کنید. آسترهای لاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی برای مخازن بازیافت با روکش لاستیکی و مخازن نگهدارنده.	لاستیک طبیعی نرم برای مقاومت در برابر سایش و کاهش صدا، بوتیل، نئوپرن و آبنیت برای مقاومت شیمیایی.
صنایع دریایی	آسترهای لاستیکی مقاوم در برابر خوردگی برای کار لوله های خنک کننده با پوشش لاستیکی و اسکرابرهای دود، آسترهای مقاوم در برابر سایش برای لایروبی لوله کشی و قرقره های کابل.	لاستیک آبنیت سخت و لاستیک طبیعی نرم برای مقاومت در برابر خوردگی. لاستیک نرم طبیعی مقاوم در برابر سایش - با مقاومت خوب در برابر ازن و آب دریا در دسترس هستند.
تولید برق	آسترهای لاستیکی مقاوم در برابر خوردگی برای کارخانه های تصفیه آب با روکش لاستیکی، مخازن ذخیره مواد شیمیایی و لوله های خنک کننده.رابر لاینینگ های مقاوم در برابر سایش برای جابجایی زغال سنگ و کارخانه بازیافت خاکستر، پوشش برای غلطک های نوار نقاله و غیره.	عمدتاً لاستیک طبیعی نرم اما سایر مواد برای کاربردهای خاص.